TESLİMDEKİ    ANLAŞMAZLIK

Bir üniversite hastanesinin 12 yataklı yoğun bakım ünitesinde çalışan hemşireler teslim vaktine 20 dakika kala son işlerini bitiriyorlardı. Ama gün bir hemşire için çok yoğun geçmişti. Gün içerisinde 2 hasta ex olmuş ve yeni hasta kabul edilmişti. Bu hemşire hastanede 4 aydır çalışmaktaydı. Toplam 4’er hasta alan hemşireler teslim vermek için 1 numaralı yatağın başına gittiler. Teslim başlamıştı, teslim esnasında sabahki şiften 3 hemşire ve yeni şift için de 3 hemşire vardı. Sorumlu hemşire teslimde değildi. Sıra 9. yataktaki hastaya geldi. Yeni gelen bir hastaydı ve Canan Hemşire hastayı yeni gelen arkadaşlarına tanıttı. Kesin tanı konulamamış olan hastayı, yakın izlem amacıyla yoğun bakıma kabulü yapılmıştı. Canan Hemşire bu yüzden 2 bakım planı çıkarttı hasta için. Daha sonra kritik ve DNR kabul edilmiş olan hastanın teslimi için 10. Yatağın başına geçmişlerdi. Canan Hemşire teslim vermeye başladı, şiftin kıdemlisi olan Ayşen Hemşire ise 5 yıldır orada çalışmaktaydı ve Canan Hemşirenin yaptıklarını kontrol ediyordu. Teslim başında olan hasta vazopressör destekli yaşamı devam ettirilen hastaydı.  Hastanın ex olması beklendiği için Canan Hemşire hazırladığı yedek ilaçları hastanın tepsisine değil; tedavi hazırlanan deske koymuştu. Çünkü; hastanede ilaç sıkıntısı vardı ve ilaçlar hasta yakınlarına aldırılıyordu. Çok pahalı oldukları için Canan hemşire böyle bir şey uygulamıştı. Ayşen hemşire hasta başında bunu görmediği için odadan sert bir ifadeyle çıkarak:

Ayşen Hemşire: ‘Uyduruk çalışıyorsun, bu hasta için ne kadar önemli bir ilaç; şimdi bitse bu ilaç ne yapacaksın, sorumluluk senindir.’ diyerek hemşireye bağırdı. Bütün ekip üyeleri ordaydı ve sorunun ne olduğunu anlamak için deske doğru yaklaştılar. O sırada gelen portable Akciğer filmi çekeceği için herkes bir yere dağılmıştı. Canan Hemşire koridorda beklerken portable’ı Aysen hemşire ile karşılaştı.

Canan Hemşire: ‘Üslubun hiç hoş değildi, eksik olsa bile bu şekilde konuşulmamalı, bugün 2 ex toplayıp, 2 hasta kabul ettim eksik yok ama çıksa bile normal.’ dedi. Bu lafa bozulan Aysen hemşire; hasta odasına girip setlerin tarihlerini incelemeye başladı ve bir tane sette tarih yazmadığını görünce tekrar bağırmaya başladı.

Ayşen Hemşire:  ‘Bugün çok eksiğin var tamamlamadan çıkamazsın. Bakım planı çıkartacaksın, setlerin tarihini yapıştıracaksın ve sonra gideceksin’ dedi.

Canan Hemşire sete tarihi yapıştırıp gitti. Ertesi gün geldiğinde iletişim defterinde olan ‘CANAN HEMŞİRE CEZALISIN  VE LİSTEDEKİ İLK 5 KIDEMLİYE FARKLI RENK VE ŞEKİLLERDE PORSELEN KUPA ALMAK ZORUNDASIN’ yazısını gördü. Sonra gülerek durumu algılamaya çalıştı. Ayşen Hemşirenin olayı anlattığını ve sorumlu hemşirenin ise kendini dinlemeden olayı analiz ettiğini düşündü. O  sırada servisteki diğer kıdemli hemşireler durumu anlamak için Canan Hemşireye sordular. Fakat Canan Hemşire açık vermedi. Ertesi gün sorumlu hemşireyi görmek ve konuşmak için Canan Hemşire erken gitti. Çünkü Canan hemşire, sorumlu hemşirenin akşam vizitine katılmadığı için olayı anlayamadığını düşünmüştü.

Sorumlu hemşire gülümseyerek Canan hemşireye yaklaştı ve ‘cezanı gördün mü?‘ diye sordu.

Canan Hemşire: ‘Yine ne yaptım ki…’ diye tepki verdi.

Sorumlu Hemşire, Canan  Hemşirenin cezasını okuduğunu anladı ve tam gidiyordu ki; Canan hemşire arkasından seslendi: ‘Ben bu cezayı hak edecek bir şey yapmadım.’ dedi.

Sorumlu Hemşire onu dinlemeden gidiyordu ve geri döndü bunun üzerine

Canan Hemşire; Keşke teslimde olsaydınız da görseydiniz’ dedi. Sorumlu hemşire anlamaz bir ifadeyle Canan Hemşireye baktı.

Canan Hemşire: Yıl olarak benden fazla olabilirler ama üslupları ne bir hemşireye ne de onun öncesinde bir insana yakışıyor. O gün o lafları hak etmedim, eksik olsa bile herkesin eksikleri var, sorun bulamadı diye, set tarihine bahane bulunmamalıydı. Kimse kimsenin üzerinde hâkimiyet kuramaz herkes eşit ve ben sadece işimi yapıyorum, çekip gitmek benim en doğal hakkım, beni mesai dışında kimse burada tutamaz.’ dedi. Bunun üzerine Ayşen Hemşire ağlamaya başladı.

Ayşen Hemşire:  ‘Abla ben bunlardan bıktım baksana edebiyat yapıyor, istemiyorum bardak falan alırsa atar, kırarım.’ dedi. Canan Hemşire dayanamayıp alanı terk etti.

Sorumlu hemşire: ‘Ayşen olacak iş miydi neden ağlıyorsun ki?’ diye sordu ve Canan Hemşireyi tekrar çağırdı.

Sorumlu hemşire: ‘Barışın.’ dedi.

Canan Hemşire: ‘ İş içinde her zaman bilgisinden yararlanırım ama sadece iş ortamında, eğer bu tavrı devam ederse motivasyonum ve gerçekten verimim düşer, hatta insanlar bu yüzde işten bile ayrılabilirler. ‘ dedi.

Ayşen Hemşire: ‘Nereye gidersen git, yolun açık zaten bilmiş’ dedi. Bu konu üzerine Canan Hemşire olay yerini terk etti.

O olaydan sonra Canan Hemşire ve Ayşen Hemşirenin gece nöbetleri aynı zamana denk gelmeye başlamıştı. Buna rağmen aralarında olumlu bir iletişim geçmemişti. Nöbet boyunca hiç konuşmuyorlar, işbirliği yapmıyorlar, plan yapmadan bakım yapıyorlardı. Bu da onların zamanından gidiyordu. Bu olaydan sonra Ayşen Hemşire; hemşirelik hizmetleri müdürlüğüne bölümden ayrılmak istediğini iletir. Ve bu isteğine ilerleyen zamanlarda cevap verileceğini ilettiler. Bu durum söz konusu iken sorumlu hemşire ne Canan Hemşireye ne de Ayşen Hemşireye durumla ilgili tekrar geri dönüşte bulunmamıştır.

 

Sağlık Hizmetlerinde Liderlik Dersi Bütünleme Ödevini çözerken aşağıdaki sorulardan yararlanabilirsiniz. Ayrıca Çatışma yönetimi ile ilgili kitap bölümünden,  “Suçlu Kim???” örnek olayından ve “Sağlık Hizmetinde Yönetsel Sorunların Analizi” kitabında yer alan diğer örneklerden yararlanabilirsiniz.

 

• Çatışmanın görünen nedeni nedir?
• Çatışmayı başlatan ve sürdüren gizli nedenler var mı?
• Ne tür bir çatışma yaşanıyor?
• Tarafların takındıkları tutumlar nasıldır?
• Çatışmada hangi tarafın ne tür çıkar ya da güç kaybı olacaktır?
• Çatışmanın büyümesi halinde ne tür sorunlar yaşanabilir?

Çatışma çözme yöntemini neler olabilir? Hangi çatışma çözme strateji(leri) kullanılıyor? Bu çatışmanın çözümünde başka hangileri kullanılabilir?

• Çatışma sürecinde tarafların birbirine karşı tutumu nedir?
• Çatışmanın birden fazla çözümü var mı?
• Taraflar dışarıdan müdahale edilmeden sorunu kendi aralarında çözebilirler mi?

Çözüm için nasıl bir planlama yapılabilir?

Değerlendirme aşamasında:

• Çözümün etkinliğini kim, nasıl ve ne zaman değerlendirecek?
• Çatışma sonucunda tarafların tutumu ve durumu nasıl?
• Çatışma sonucunda kurumsal yapı ve uygulamalarda değişim var mı?
• Çatışmanın yapıcı (bireysel/kurumsal gelişim) ya da yıkıcı sonuçları neler?
• Çatışma sonucunda performans arttı mı? Azaldı mı?