Bu makale aşağıdaki kaynaktan yararlanılarak hazırlanmıştır.
Dilek Yıldırım (Ekici) (2003) Hasta Sınıflandırma Aracı Geliştirme, İstanbul Üniversitesi, Hemşirelik Dergisi, Cilt:13 Sayı: 51, Sayfa 115-133.
Karma Servisler İçin Geliştirilen Hasta Sınıflandırma Aracına Buradan Ulaşabilirsiniz
HASTA SINIFLANDIRMA ARACI GELİŞTİRME
Sağlık hizmetinde kıt kaynakların etkin ve verimli kullanılması, maliyetlerin kontrol altına alınması çok önemlidir. Etkili ve verimli bir sağlık hizmeti, yeterli sayı ve nitelikte sağlık personelinin doğru zamanda ve doğru yerde istihdam edilmesiyle sağlanabilir. Yaşanan ekonomik krizler ve kurumların hemşire maliyetlerini arttırmak istememesi, yetersiz hemşire istihdamı nedeniyle hastaneler, acilen geçerli, güvenilir, kullanışlı ve hemşire iş yükünün ölçümüne dayanan bir hemşire insan gücü planlama yöntemine ihtiyaç duymaktadır. Amerika ve Avrupa’da hemşire yöneticiler hemşire insan gücü planlaması için, iş yüküne dayalı hasta sınıflandırma sistemini kullanmaktadırlar.
Hasta Sınıflandırma Sisteminin Amacı
Hasta sınıflandırma sistemi hastaları, hemşirelik bakım gereksinimlerine, hastalıklarının şiddetine ve hastalara verilen bakımın miktarına göre gruplandıran bir şemadır (Gillies, 1994). Sınıflandırma sisteminin amacı, benzer ihtiyaçları olan hastaları gruplandırmak ve her grup hastanın ihtiyaç duyduğu hemşirelik bakımının niteliğini belirlemek için bir sayısal puan vermektir (Malloch, Conovaloff, 1999). Yöneticiler etkin bir sınıflandırma şeması oluştururken, hangi hastanın hangi kategori ile sınıflandırıldığını, her kategorideki hastanın ana/ esas ihtiyaçlarını ve bakım için gereksinimi olan zamanı ve becerileri belirlemelidir(Gillies, 1994).
Başka bir ifadeyle hasta sınıflandırma sistemi, en az bakım gerektiren hastadan, en çok bakım gerektiren hastaya kadar, hemşirelik bakım gereksinimleri çok çeşitli olan hastaların sınıflandırılarak her bir kategorideki hastanın, 24 saatte ne kadar (kaç saat) hemşirelik bakımına ihtiyacı olduğunu ve bu hastaların optimal bakım ihtiyaçlarını karşılamak üzere serviste ne kadar hemşirenin bulunması gerektiğinin hesaplanmasıdır (Yıldırım, 2002).
Yukarıda da belirtildiği gibi hasta sınıflandırma sistemi, hastaların 24 saatlik hemşirelik bakım ihtiyaçlarını belirlemek için geliştirilmiştir. Hasta sınıflandırma sisteminde kullanılan ölçek, hastaların bakım ihtiyaçlarına göre hastaları sınıflandıran, geçerli ve güvenilir bir ölçek olmalıdır. Bu ölçek, hastanın hastalığının tipine, bakım ihtiyaçlarına, hastaya verilen hemşirelik bakımının çeşitliliğine göre değiştiği için kuruma özgü hazırlanmalıdır (Finkler,1998).
Hasta Sınıflandırma Sisteminin Tipleri
Genellikle tanımlamaya dayalı sınıflandırma veya birinci kuşak hasta sınıflandırma sistemi (prototype classification) ve kontrol listesi ya da ikinci kuşak hasta sınıflandırma sistemi (factor/ care interaction classification) olmak üzere iki tip hasta sınıflandırma sistemi kullanılmaktadır.
Tanımlamaya dayalı sınıflandırma: Hastanın hemşireye bağımlılık durumunun derecelendirildiği üç veya daha fazla hasta kategorisi vardır. Her hasta kategorisi için, hastaya sunulan hemşirelik bakımının özellikleri, hastanın durumu, hastanın ihtiyaç duyduğu bakımın miktarı ve niteliğinin dikkate alındığı tipik bir hasta tanımlanır. Hemşire, hastanın durumunu ve aldığı bakımı en iyi tarif eden kategoriyi seçerek hastanın tipini belirler. Hastaya, sınıflandırıldığı kategorideki bakımın tümünün yapılması şart değildir. Hastaya en uygun kategorinin seçilmesi önemli olduğundan öznel (soyut/subjektif) bir yaklaşım söz konusudur. Diğer bir ifadeyle hastayı tanımlayan kritik öğeler (göstergeler) sayılara değil kavramsal uygunluğa bağlıdır.
Bakım uygulamalarının sınıflandırılması (factor/ care interaction classification): Hasta sınıflandırma sisteminde en çok kullanılan yöntemdir. Hasta sınıflandırma aracında hastaların bakım ihtiyaçlarının önemli göstergeleri dikkate alınarak bakım tanımları oluşturulur ve kullanılan bakım tanımlarının alt tanımları hastanın iş yükünü dikkate alarak belirlenip, puanlama yapılır. Hastanın hemşireye olan bağımlılık durumunu ölçmede kullanılan bakım tanımları genellikle günlük yaşam aktiviteleridir. Bunlar genel sağlık durumu,beslenme, giyinme, bakım, boşaltım, rahatlık ve hareket durumudur. Her bakım tanımıyla ilgili hastaya yardım etmede gereken en az zamandan (kendi kendine beslenebilir/ kendi kendine yemek yiyebilir), en fazla zaman gerektiren uygulamaya (4 saatte bir Nazogastrik tüp ile besleme) kadar alt tanımları yapılır.
Hasta sınıflandırmasında kullanılan puanlama, hastanın kategorisini belirlemede ve bilgisayar desteği ile her vardiya için hemşire insan gücü planlaması yapma, hemşirelik ve hasta maliyetlerini belirlemede, hemşirelik uygulamalarının kalitesini ölçmede matematiksel hesaplamalar yaparak kullananlara kolaylık sağlamaktadır (Walts, Kapadia(1996), Seago(2002).
Hastaya Sunulan Bakımın Yoğunluğu
Önemli bakım tanımları belirlendikten sonra, hastalara bakım verenlerin katılımı ile her bakım tanımı için bakımın yoğunluk seviyesi belirlenmelidir. Hasta bakımının yoğunluk seviyesi, her bakım kriterinin hastanın gereksinim duyduğu hemşirelik bakımının miktarı, süresi, yapılış sıklığı ve yapılış oranı dikkate alınarak seviyelendirilebilir (Gillies 1994, Tarcinale 1986, Malloch ve Ark 1999, De Goot 1989). Hasta bakımının yoğunluğu belirlenirken, hemşirelerin hastalar için yaptıkları işlemler dikkate alınmalıdır. Diğer bir deyişle bazı bakım işlemlerinde hemşire yerine hastanın refakatçisinin ya da hasta bakıcının tanımlanan işlemi gerçekleştirmesi, hemşirelik iş yükünü hesaplarken dikkate alınmaması gereken bir durumdur. Çünkü hasta bakımında böyle bir eğilimin olduğu hastanelerde, hemşirenin bizzat yapmadığı uygulamaların iş yükü hesaplamaya dahil edilmesiyle hesaplanan fazla sayıda hemşire, bir süre sonra serviste, kişisel işlemlere zamanının %20’den fazlasını ayırdığı için boş oturan, bunun karşılığında maaş alan ve kuruma gereksiz maliyeti olan insan gücü (meslek grubu) olarak görülmektedir.
Hasta Sınıflandırma Aracının Geçerlilik ve Güvenirliliği
Farklı hasta tiplerindeki hastalara sunulan hemşirelik bakımı kurumdan kuruma değişiklik gösterdiğinden hastaların sınıflandırılmasında kullanılan aracın kuruma özgü hazırlanması ve kullanılması planlanan kurumda geçerlilik ve güvenirlilik çalışmasının yapılması gerekmektedir. Güvenirlilik, hasta sınıflandırma aracının kapsamı ve tekrar edildiğinde aynı sonuca ulaşmasıyla ilgilidir. Güvenirliliği saptanmış olan bir ölçme aracı farklı kişiler üzerinde uygulandığında veya aynı kişiler üzerinde tekrar ölçüldüğünde tutarlı sonuçlar verir (Erefe 2002, Karasar 1995, Balcı 2001). Güvenirlilik, bir ölçme aracının, ölçmeyi hedeflediği özelliği ne kadar doğru ölçtüğü anlamına gelir. Aynı ölçme aracının, aynı özelliği ölçmek için defalarca kullanıldığında, ne denli istikrarlı ya da tutarlı sonuçların elde edildiği ön planda tutulmaktadır. Buna göre ölçümlerdeki hata azaldıkça güvenirlilik artmaktadır. (Hovardaoğlu 2000).
Bunun için, aynı hasta sınıflandırma aracı ile farklı hemşireler aynı hastaları sınıflandırdığında, sonucun güvenilir olması örnek verilebilir. Hasta sınıflandırma aracının tutarlılığı aynı hastaların farklı kişiler tarafından 1-2 saat ara ile aynı hasta sınıflandırma aracı ile sınıflandırdığında (1-2 saat içinde hastalığı ile ilgili ciddi değişimi olmayan hastalar) sonuçlar karşılaştırılmalı (uygulayıcıların ayrı ayrı yaptıkları ölçümlerin ortalaması alınması) ve iki ölçüm arasındaki korelasyon değerlendirilmelidir (Karasar 1995, Erefe2002, Whitney,Kıllıen1987).
Hasta sınıflandırma aracı, hastaların bakım gereksinimini doğru ölçüp ölçmediğini değerlendirir. Geçerlilik, bir ölçme aracının geliştirildiği konuda amaca yönelik olmasıdır. Geçerlilik için güvenirlilik gerekli, ancak yeterli değildir. Çünkü bir araç her zaman aynı sonucu verebilir, ancak ölçülmek istenen konu dışında başka şeyleri de ölçebilir (Balcı 2000). Hasta sınıflandırma aracının geçerlilik ve güvenirliliğini ölçen bir çok yol vardır.
Hastanelerde hemşire insangücü planlamaları için kuruma özgü, geçerli ve güvenilir hasta sınıflandırma aracı kullanılmalıdır. Ülkemizde yapılan hemşire insangücü planlaması çalışmalarında kullanılan hasta sınıflandırma araçlarının kurumsal geçerlilik ve güvenirlilikleri yapılmadan aynen kullanılması hatalı sonuçlara ulaşılmasına neden olabilmektedir. Bu araştırma, konu ile ilgili çalışma yapmak isteyen araştırmacılara bir rehber niteliği taşımaktadır.
Araştırmanın Amacı
250 yatak kapasiteli özel bir hastanenin dâhiliye- cerrahi servislerinde hemşire insan gücü planlaması için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir hasta sınıflandırma aracı oluşturmak amacıyla tanımlayıcı ve metodolojik olarak planlanmıştır.
Karma Servisler İçin Geliştirilen Hasta Sınıflandırma Aracına Buradan Ulaşabilirsiniz
Evren ve Örneklem
Çalışmaya, Şubat 2002 ve Ocak 2003 tarihleri arasında genelde kardiyoloji hastalarının yattığı özel bir hastanenin 12’şer yataklı 6 servisi, 24’er yataklı 2 servisi, 50’şer yataklı 2 servisi olmak üzere toplam 222 yataklı, 10 serviste çalışan toplam 160 hemşire ve bu serviste bakım gören hastalar dahil edilmiştir.
Servislerde hastalara bakımı için o gün serviste yatan hastalar, o gün serviste çalışan hemşireler arasında paylaşılmaktadır. Her hemşire bakımdan sorumlu olduğu hastanın takibinden, teşhis ve tedavisinden sorumludur.
Hasta Sınıflandırma Aracının Tasarımı
Hasta sınıflandırma aracının tasarımı 3 aşamalı planlanmıştır.
- Bilgilendirme aşaması: çalışmanın yapılacağı servislerde çalışan hemşirelere hemşire insan gücü planlaması, kullanılan yöntemler, hasta sınıflandırma sistemi ve tarihsel gelişim süreci hakkında bilgi verilmiştir, hemşirelerin insan gücü planlamasında yaşadıkları sorunlar tartışıldı. Dinleyiciler arasından hasta sınıflandırma aracı geliştirmede rol almak isteyenlerden oluşan 12 kişilik bir çalışma grubu belirlenmiştir.
- Hasta sınıflandırma aracının planlama aşaması: Bu aşamada çalışma grubu ile toplam 14 oturum yapılmış ve oturumlarda şu uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın yapılacağı servislerin iş yükü, iş organizasyonu ve yapılan hemşirelik uygulamaları değerlendirilerek; servislerde yapılan hemşirelik uygulamaları listesi oluşturuldu. Ertesi gün hasta sınıflandırmasında kullanılan yöntemler anlatılarak sınıflandırma araçlarından örnekler tartışıldı. Çalışma grubu tarafından hastanın durumu ve iş yükü dikkate alınarak kendi servisleri için uygun olabilecek ana bakım tanımları belirlendi. Ardından servislerde yatan hastalar, klinik durumları ve yapılan uygulamaların bir günde ne sıklıkla yapıldığı göz önüne alınarak alt bakım tanımları oluşturuldu. Hastaları 4 kategoriye ayıran, 7 ana bakım tanımından ve 28 alt bakım tanımından oluşan bir hasta sınıflandırma formu geliştirildi. Hazırlanan form, deneme amaçlı çalışma grubu üyeleri ve servis hemşireleri tarafından ilgili servislerde 1 hafta kullanıldı. Deneme sonrası, çalışma grubu hastaların 7 ana bakım kriteri doğrultusunda değerlendirmenin yeterli olduğunu ancak, 4 kategoriden fazla kategorye ayırmanın daha uygun olacağı fikrine vardılar. Ana ve alt bakım tanımlarının yeterliliği tekrar ele alınarak tartışıldı. Literatürde de hastaları 3 ya da 9 arasında ortalama 5-6 kategoriye ayırmanın daha uygun olduğu belirtilmektedir (Malloch, 1999). Bu amaçla 7 ana bakım kriterinde ve 28 alt bakım kriterinden oluşan ancak hastaları 5 kategoriye ayıran bir hasta sınıflandırma formu oluşturdu. Oluşturulan yeni form çalışma grubu tarafından aynı şekilde servislerde 1 hafta süresince uygulandı ve ardından tekrar tartışıldı. Hasta tipini belirlemede 28 alt kriterin yeterli olmadığı fikri ile çalışma grubu ana bakım tanımlarının alt tanımları üzerinde tekrar çalıştı. 7 ana bakım tanımından ve 32 alt bakım tanımından oluşan ve hastaları 5 kategoriye ayıran hasta sınıflandırma formu geliştirildi. Form, çalışma grubu ve servis hemşireleri tarafından ilgili servislerde 1 hafta süreyle kullanıldı ve beğenildi. Böylece servislerde çalışan hemşirelerin onayladığı, kuruma özgü, geçerli bir hasta sınıflandırma formunun oluşturulduğu söylenebilir.
- Hasta sınıflandırma aracının güvenirliğinin değerlendirilmesi: Kullanılan hasta sınıflandırma aracının, her hemşire tarafından her hastayı aynı kategoride değerlendirip değerlendirmediği araştırılmıştır. Bunun için servislerde yatan hastaların bakımından, teşhis ve tedavi uygulamalarından sorumlu olan kendi hemşiresi ve hastaları yakından tanıyan, günde ortalama 2 defa hastaları ziyaret eden servis sorumlu hemşiresi tarafından hastalar 2 hafta (hafta sonları hariç) süresince kategorilendirilmiştir. Hastaların klinik seyirleri değişebileceğinden, iki değerlendirme arasında en fazla 60 dakika olmasına dikkat edilmiştir. Ayrıca hastayı sınıflandırmada iki değerlendiricinin birbirinden etkilenmesinin sonuçları etkileyeceği açıklanmış, aynı anda ve birlikte değerlendirme yapılmamasının önemi vurgulanmış, çalışma grubu üyelerine bunu takip etmeleri istenmiştir. İki değerlendirici arasında ortalama 30 dakika bulunmaktadır. Elde edilen verilerle (529 hasta günü, 1058 gözlem)bağımsız gözlemciler arası uyuma bakılmıştır. Sonuçlar yeterli bulunduğundan kendi hemşireleri tarafından hasta sınıflandırma formunun uygulanmasına devam edilmiştir. Gözlemciler arası iç tutarlılık verilerinin analizini takip eden ve sadece kendi hemşiresinin değerlendirdiği,1 haftalık verilerden yararlanılarak (526 hasta günü) hasta sınıflandırma formunun madde toplam puan korelasyonu ve Cronbach’s Alfa değerlerine bakılmıştır.
Bulgular
Çalışma grubu tarafından oluşturulan hasta sınıflandırma aracı 7 ana bakım kriteri, 32 alt bakım kriterinden oluşmakta ve hastaları 5 kategoriye ayırmaktadır. Hastaları kategorilere ayırmada kullanılan ana bakım kriterleri, kriter puanlarının toplamları ve hasta tipleri 529 hasta günü için değerlendirilmiş ve gözlemciler (Servis sorumlu hemşiresi ve kendi hemşiresi) arasındaki uyum Tablo 3’te verilmiştir. Tablo3’te görüldüğü gibi hasta sınıflandırmasında gözlemciler arası uyum değerlerine bakıldığında Kendall’ın uyum katsayısı ve Pearson’ın korelasyon katsayısı hem ana bakım kriterleri açısından, hem de hasta puanı ve hasta tipi açısından ≥0,80 bulunmuştur. Bu da kendi hemşiresi ile servis sorumlu hemşiresinin hasta tipini belirlemede kullandıkları hasta sınıflandırma aracının güvenilir sınırlar içinde olduğunu göstermektedir (Erefe 2002,Karasar 1995, Balcı 2001, Hovardaoğlu 2000, Tezcan, 1997). Giovanetti ve Mayer (1984) hasta sınıflandırma aracında gözlemciler arası uyum katsayısının güvenilir olabilmesi için 0,80-0,90 arasında olması gerektiğini ifade etmişlerdir.
Tablo3: Hasta sınıflandırma aracının ana bakım kriterleri, hasta puanı ve hasta tipinin gözlemciler arası uyumu
Ana Bakım Kriterleri | Korelasyon (Pearson’s r) P<0,000 | Kendall’ın Uyum katsayısıP<0,000 |
Genel Sağlık Durumu (n:529) | 0,90 | 0,88 |
Ted İzlem Uygulamaları (n:529) | 0,80 | 0,84 |
İlaç Uygulamaları (n:529) | 0,80 | 0,83 |
Psikolojik Destek (n:529) | 0,82 | 0,84 |
Beslenme (n:529) | 0,84 | 0,89 |
Bakım (n:529) | 0,84 | 0,90 |
Boşaltım (n:529) | 0,87 | 0,91 |
Toplam Puan (n:529) | 0,84 | 0,94 |
Hasta tipi (n:529) | 0,87 | 0,90 |
Malloch ve arkadaşları (1999) yaptıkları çalışmada çalıştıkları hastaneye özgü geliştirdikleri üçüncü nesil hasta sınıflandırma aracının 12 ana bakım kriterinin gözlemciler arası uyum katsayısının 0,51 ile 0,98 arasında değiştiğini ifade etmişlerdir. Whitney ve Kıllıen(1987) 336 yataklı bir üniversite hastanesindeki birimler için hazırladıkları hasta sınıflandırma aracının gözlemciler arası uyum derecesini 0,87 olarak belirlemiştir. Sarnecki ve arkadaşları (1998) Rehabilitasyon servisi için geliştirdikleri hasta sınıflandırma aracının gözlemciler arası uyum katsayısını 0,90 olarak saptamıştır. Armstrong ve arkadaşları (1991) yoğun bakım ünitesi için kuruma özgü geliştirdikleri hasta sınıflandırma aracının uyum katsayısını 0,92 bulmuşlardır. Hlusko ve Nichols(1996) yaptıkları çalışmada bir çocuk hastanesinde kullanılan hasta sınıflandırma aracının gözlemciler arası uyumu 0,90 olarak belirlenmiştir.
Çalışma grubu tarafından kuruma özgü olarak oluşturulan hasta sınıflandırma aracının hasta tipini belirlemede gözlemciler arası uyum katsayısı 0,87 (Pearson’s r) ve 0,90 (Kendall) olarak bulunmuştur. Literatüre bakıldığında elde edilen değer hasta sınıflandırma aracının kabul edilebilir sınırlar içinde olduğunu göstermektedir.
Servis Sorumlu Hemşiresi ve kendi hemşiresinin ayrı ayrı yaptıkları ölçümlerin ortalamaları ve standart sapmaları Tablo 4’te verilmiştir. Gözlemcilerin ayrı ayrı yaptıkları değerlendirmelerin ortalamaları ve standart sapmaları birbirleriyle karşılaştırıldığında sonuçlar birbirlerine oldukça yakın bulunmuştur. Servis sorumlu hemşireleri hasta tipi ortalamasını 2,71 belirlerken, kendi hemşireleri 2,72 belirlemişlerdir. Buna göre güvenirlik düzeyi ise 1,003’tür. Literatürde gözlemcilerin yaptığı değerlendirmelerin ortalamalarının karşılaştırılmasında 0,90-1,10 kabul edilebilir sınırlar içinde kabul etmektedir (Giovanetti, Jhonson,1990).
Tablo 4: Servis Sorumlu Hemşiresi ve Kendi Hemşiresinin Hastanın Kategorisini Belirlemedeki Ortalama ve Standart Sapma Değerleri
Servis Sorumlu Hemşiresi | Kendi Hemşiresi | |||
Ana Bakım Kriterleri | Ortalama(N:529) | Standart Sapma (N:529) | Ortalama(N:529) | Standart Sapma (N:529) |
Genel Sağlık Durumu | 2,48 | 1,17 | 2,47 | 1,19 |
Ted İzlem Uygulamaları | 2,12 | 0,92 | 2,08 | 0,89 |
İlaç Uygulamaları | 1,94 | 0,84 | 1,96 | 0,87 |
Psikolojik Destek | 2,51 | 1,11 | 2,58 | 1,07 |
Beslenme | 1,61 | 0,83 | 1,54 | 0,78 |
Bakım | 2,29 | 1,19 | 2,26 | 1,18 |
Boşaltım | 2,12 | 1,23 | 2,13 | 1,22 |
Toplam Puan | 15,10 | 5,66 | 15,00 | 5,61 |
Hasta tipi | 2,71 | 0,89 | 2,72 | 0,91 |
Hasta sınıflandırma aracının hastaları sınıflandırmada yeterli olup olmadığını değerlendirmek amacıyla güvenirlilik verilerinin analizini takip eden hafta ve sadece kendi hemşiresinin değerlendirdiği, bir haftalık verilerden yararlanılarak (526 hasta günü) hasta sınıflandırma aracının madde toplam puan korelasyonu ve Cronbach’s Alfa değerlerine bakılmıştır (Tablo 5).
Tablo 5: Hasta Sınıflandırma Aracının madde toplam puan korelasyonu ve Cronbach’s Alfa değerleri
Ana Bakım Kriterleri | Madde Toplam Korelasyon(n:526) | Crombah Alfa’s r(n:526) |
Genel Sağlık Durumu | 0,75 | 0,79 |
Ted. İzlem Uygulamaları | 0,68 | 0,80 |
İlaç Uygulamaları | 0,64 | 0,80 |
Psikolojik Destek | 0,64 | 0,80 |
Beslenme | 0,77 | 0,80 |
Bakım | 0,84 | 0,78 |
Boşaltım | 0,80 | 0,78 |
Toplam Puan | 0,99 | 0,91 |
Hasta Tipi | 0,93 | 0,79 |
Tüm Ölçek | 0,82 |
Tezbaşaran (1997) madde toplam korelasyon sayısının sıfır ya da sıfıra yakın bir değer elde ettiğinde maddenin diğer maddelerle ölçmek istediği durumu ölçmede yetersiz kaldığını ve bu maddenin ölçme aracından çıkarılması gerektiğini ifade eder.
Kuruma özgü geliştirilen hasta sınıflandırma aracının Tablo 5’te verilen madde toplam korelasyon puanlarına bakıldığında ana bakım kriterlerinden ilaç uygulamaları ve psikolojik destek en düşük (0,64) madde toplam korelasyonuna sahiptir. Hasta tipini belirlemede kullanılan hasta puanı ise en yüksek (0,99) madde toplam korelasyonuna sahiptir. Maddelerin birbirleriyle ve ölçek puanlarıyla yüksek korelasyona sahip olmaları, aynı boyutta ölçme yaptığını gösterdiğinden(Tezbaşaran 1997) kullanılan hasta sınıflandırma aracının ana bakım kriterleri istenilen durumu ölçmede yeterli olarak kabul edilebilir.
Cronbach Alfa katsayısı, ölçek içinde bulunan maddelerin iç tutarlılığının (homojenliğinin) bir ölçüsüdür. Ölçeğin Cronbach Alfa katsayısı ne kadar yüksek olursa, bu ölçekte bulunan maddelerin o ölçüde birbirleriyle tutarlı ve aynı özelliğin öğelerini yoklayan maddelerden oluştuğu söylenebilir (Tezbaşaran 1997)
Hasta sınıflandırma aracının Cronbach Alfa katsayısı Tablo 5’te verilmiştir. Boşaltım ile ilgili ana bakım kriterleri en düşük (0,78) Cronbach Alfa katsayısına sahip iken, hasta tipini belirlemede kullanılan hasta puanı ise en yüksek (0,91) Cronbach Alfa katsayısına sahiptir. Tüm ölçeğin Cronbach Alfa katsayısı ise 0,82 bulunmuştur. Oluşturulan hasta sınıflandırma aracının elde edilen verilerine bakıldığında ana bakım kriterlerinin aynı özelliği ölçtüğü söylenebilir. Phillips ve arkadaşları (1992) hemşirelerin iş yükünü dikkate alarak geliştirdikleri PINI (Patient Intensity Nursing Index) sınıflandırma aracının güvenirlilik analizinde 0,85 Alfa katsayısı bulmuştur.
Karma Servisler İçin Geliştirilen Hasta Sınıflandırma Aracına Buradan Ulaşabilirsiniz
KAYNAKLAR
Armstrong,S ve Ark.(1991) The cost of Nursing Excellence in Critical Care, JONA,21(2);27-34
Botter,L.M. (2000) The Use Of İnformation Generated By A Patient Classification System,JONA, 30(11): 544-551
DeGroot,H.A. (1994) Patient classification systems and staffing part 1, problems and promise JONA 24, 43-51, 1994
DeGroot,H.A. (1994) Patient classification systems and staffing part 2, practice and process” JONA 24, 49-56, 1994
De Groot ,H(1989) Patient Classification System Evaluation Part 1, Essential System Elements, JONA,19(6);30-35
De Groot ,H(1989) Patient Classification System Evaluation Part 2, SystemSelection and Implementation, JONA,19(7);24-30
Erefe,İ(2002) Veri Toplama Araçlarının Niteliği, İ.Erefe(Ed) Hemşirelikte Araştırma,Odak Ofset,Ankara, Sayfa:169-187
Finkler, S.A, Kovner,T.C. (1995) Financial Management for Nurse Managers and Executives, WB Saunders Company, 9th Edition, 193-215
Giovanetti,P.,Mayer, G.(1984) Building Confidence in Patient Classification, Nursing Management, 15(8);31-34
Gillies,A.D.(1994) Nursing Management Asystans Approach, 3rd Edition, WB Sounders Company,USA
Giovanetti,P.,Johnson,J.M(1990) A New Generation Patient Classification System, JONA, 20(5);33-40
Harrison,L.(2002) Nursing Activity in General Intensive Care, Journal of Clinical Nursing, 11: 158-167
Hlusko,D.,Nichols,B.S.(1996) Can You Depend on Your Patient Classification System? JONA, 26(4)39-44
Hovardaoğlu,S (2000) Davranış Bilimleri İçin Araştırma Teknikleri, Vefa Yayınları, Ankara
Hisley,V.,Goldstone,L. (1985) Methods of Planning” Senior Nurse 3(6), 14-18
Karasar,N.(1995) Bilimsel Araştırma Yöntemi, Kavramlar, İlkeler, Teknikler, 7. Basım, 3 A Araştırma Eğitim Danışmanlık Ltd., Ankara, S 147-153
Malloch,K. Conavalloff,A.(1999) Patient Classification Systems, Part 1, The Third Generation, JONA, 29(7-8); 49-56
Malloch,K. ve ark (1999) Patient Classification Systems, Part 2, The Third Generation, JONA, 29(9); 33-42
Phillips, C.Y., Castorr, A., Prescott,P.A., Soeken,K.,(1992) Nursing Intensity, JONA, 22(4); 46-52
Rowland ,B.L.,Rowland, H.S. (1998) Nursing Administration Handbook, An Aspen Publication, Second Edition , Maryland
Sarnecki,A ve ark (1998) Design and Implementation of a Patient Classification System For Rehabilitation Nursing, JONA, 28(3);35-43
Seago,J.A.(2002) A Comparison of Two Patient Classification Instruments in an Acut Care Hospital, JONA, 32(5); 243-249
Tarcinale, M(1986) Patient Classification: Cutting The Margin of Human Error, Nursing Management , 17(10)49-51
Tezbaşaran, A(1997) Likert Tipi ölçek Geliştirme Kılavuzu, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, 2. Basım, Ankara
Whitney,J.D.,Killien,M.G.(1987) Establishing Predictive Validity of a Patient Classification System, Nursing Management, 19(5);80-86
Yıldırım,D.(2002) Hemşire İnsan Gücü Planlaması, Hemşirelik Dergisi,12(48),57-70
Yıldırım D. (2001) Hemşire İnsan Gücü Planlaması Yaparak Hasta Ve Hemşirelik Maliyetlerinin Hesaplanması, Modern Hastane Yönetimi Dergisi, Cilt 5, Sayı 2-3, S:17-23.